Hippotherapie

Hippotherapie is gedefiniëerd als fysiotherapie op het paard. Hippotherapie wordt uitgevoerd door een fysiotherapeut met vervolgopleiding "Hippotherapie". Het paard gaat meestal met begeleider in stap aan de lange teugels met therapiesingel. Cliënt rijdt met of zonder dekje of pad. Het doel is een verbetering van de motoriek en houding, coördinatie, ontspanning, tonusverbetering, enz. De functie van het paard is daarbij die van stimulator, motivator, en activator door zijn unieke driedimensionale bewegingsafloop die permanente prikkels geeft en bepaalde bewegingen faciliteert. Het therapeutische proces is gericht op facilitering van houding en bewegingsafloop, evenwicht door permanente stimulatie via de paardenbeweging, stimulatie via alle zintuigen, maar ook op psychohygiënische aspecten door het omgaan met het paard in een andere situatie dan de in de klinische fysiotherapie gebruikelijke.

Paardrijden gehandicapten

Paardrijden Gehandicapten en Revalidatie (PG, Behindertenreiten) wordt uitgevoerd door een basis rij instructeur (FN, FENA) die de opleiding tot sportleraar (sportuniversiteit) en een gespecialiseerde vervolgopleiding "Behindertenreitlehrer" heeft gevolgd. Het paard wordt voor diverse hippische sporttaken ingezet, afhankelijk van de behoeften en mogelijkheden van de leerling. Voorbeelden zijn: dressuur, buitenritten, gymnastiekspringen, cavaletti werk, longe, lange teugels, enz. Alles is mogelijk variërend van recreatie tot wedstrijdsport. Indien nodig past men hulpmiddelen toe om een handicap te compenseren, bijvoorbeeld een dames- of westernzadel bij amputatie, speciale teugels indien een patiënt een arm of hand mist, enz. Het doel kan variëren van revalidatie (psychisch en lichamelijk) na een ongeluk of ziekte, re-integratie, recreatie, sport, tot wedstrijden op topniveau. De functie van het paard is afhankelijk van het doel, die van motivator, stimulator of een gewone sportpartner. Het therapeutische proces of het aangepaste trainingsproces richt zich op fysieke en psychische compensatie van handicaps, opbouw van zelfvertrouwen en eigenwaarde, het leren inschatten van de eigen mogelijkheden en grenzen, en het bereiken van sportprestaties binnen de gehandicaptensport, maar ook in de traditionele wedstrijdsport.

 

 

Orthopedagogisch voltigeren

Orthopedagogisch voltigeren/paardrijden (OPV/R, Heilpaedagogisches Voltigieren/Reiten) wordt uitgevoerd door een pedagoog, psycholoog of psychiater met beroepservaring en die de vervolgopleiding "Heilpaedagogisches Voltigieren/Reiten" heeft afgerond. Dit omvat ook een hippologische basisopleiding als rij- en/of voltigeinstructeur en sportleraar. De FN/FENA verzorgt dit hippische- en trainingsgedeelte in samenwerking met de sportuniversiteit. Men werkt met het paard tijdens de verzorging en de omgang en tevens aan de longe in de drie gangen/aan de dubbele teugel, of op het door anderen geleide paard, of met de teugels actief rijdend. Het accent ligt daarbij op het sociale element, de interactie en communicatie, en niet zozeer in het leren paardrijden of voltigeren in de sportieve zin. Men werkt met gestandaardiseerde en fantasie oefeningen en spelletjes.

Het doel is afhankelijk van de individuele indicatiestelling: verbetering van de psychomotoriek, cognitie, concentratie, en de bevordering van sociale en persoonlijkheidsontwikkeling, ook bij gedragsproblemen. De functie van het paard is die van motivator, sportpartner, communicatiepartner, model, of spelpartner. Het pedagogische of therapeutische proces richt zich op het ingrijpen in een lopend ontwikkelingsproces om dit te bevorderen, te versnellen (ontwikkelingsvertraging) of te corrigeren (storingen) op sociaal, psychomotorisch emotioneel en cognitief niveau.

 

Inmiddels zijn de effecten van deze drie rijtherapeutische interventies wetenschappelijk aangetoond en zijn ze algemeen geaccepteerd, hetgeen heeft geleid tot vergoeding en subsidies door ziekenfondsen en de overheid (Ministerie van Volksgezondheid en Ministerie van Opvoeding in Oostenrijk). Onderdelen van de opleiding zijn geïntegreerd in de door de overheid geleide instituten zoals de sportuniversiteit. FENA en FN verzorgen en controleren het hippische gedeelte.

Psychotherapeutisch paardrijden

 

Het gaat hier om psychotherapeutisch paardrijden als (onderdeel van) psychotherapie voor volwassenen. Alle eerder omschreven vormen van interactie paard-therapeut-cliënt zijn mogelijk. Daarnaast de onder PMTV beschreven therapiefases op basis van lichaamsgerichte therapie via voltige met toepassing van enkele of alle fases. Er is een mogelijkheid voor individueel werken en werken met groepen van maximaal 4 personen. Indicaties zijn onder meer: psychosomatische stoornissen, persoonlijkheidsstoornissen (as II), borderline-problematiek, (seksueel) trauma, persoonlijkheidsstoornissen, eetstoornissen, spraakstoornissen, somatoforme stoornissen, aanpassingsstoornissen, angststoornissen, psychotische stoornissen (in het kader van zelfstandigheidstraining bij chronisch schizofrene patiënten), exogeen bepaalde depressieve beelden, en emotionele problematiek.