| Kalmici su pleme žute rase i pripadaju zapadnom
ogranku mongolskih naroda. Pre svog dolaska u predele zapadne Rusije početkom
XVII veka živeli su sa Mongolima čiji su deo tada bili. U Rusiju ih je
1628. godine poveo njihov vođa, "nojon" (knez) posle razmirica sa tadašnjim
vladarima mongolske države (poznate pod nazivom "Ojratska unija") tražeći
pomoć od ruskog, "Belog", cara za svoja
razračunjavanja sa neprijateljima.
U Rusiji su se Kalmici prvo pojavili u Sibiru a zatim su prodrli na Ural i Volgu. Zauzimajući ogromnu rusku teritoriju, Kalmici se "nisu mnogo ustručavali", jer ti kompleksi zemljišta tada nisu bili naseljeni. Prema njihovom shvatanju, slobodno zemljište je smeo da zauzme svaki preduzimljivi čovek, jer su "zemlja i voda Božiji". 
Dolazak Kalmika je ruska vlast primila sa simpatijama, izdašno nagrađujući poklonima njihove vođe, jer se nadala da će oni biti pouzdani i moćni branioci južnih granica od stalnih najezdi Tatara i kavkaskih gorštaka. Ta očekivanja su Kalmici potpuno ispunili: od kraja XVII i tokom celog XVIII veka oni su na zahtev i molbe ruskih careva izvršili 28 velikih ratnih pohoda na obale Crnog, Azovskog i Kaspijskog mora, na Kavkaz, u Persiju i Kinu. Ubrzo su Kalmici izgubili svoju samostalnost, a autonomija koju su imali je počela da se sužava uz stalno pojačavanje pritisaka od strane carske administracija. To je Kalmike navelo na ideju da se vrate u svoju postojbinu, Džungariju. Ta seoba je započela januara 1771. godine kada je na dug, težak i neizvestan put krenulo oko četri petine ukupne populacije - samo je mali broj njih stigao do Džunharije. Oni koji su ostali u Rusiji živeli su na zapadnim obalama Volge. Do početka XIX veka Kalmici su živeli pretežno nomadskim životom: uzgajali su ovce, goveda i konje - a konj zauzima posebno mesto u njihovom životu: "rođen uz konja, Kalmik u njemu gleda sve, gleda deo samog sebe. On se bez konja oseća slab, ništavan; onog momenta kada uz sebe ima svog konja, on je već drugi čovek - sposoban da izvrši i najteže zadatke. Otuda u narodnim pesmama Kalmik uvek pored svoga epskog junaka opeva konja, najvernijeg prijatelja, druga i slugu". U potrazi za ispašom i vodom stalno su se selili, živeći po jurtama - okruglim šatorima od drvegnog kostura koji su oblagali presovanom vunom i prekrivali kožama. Njihov život se postepeno menjao: počeli su da se bave zemljoradnjom što je dovelo do organizovanja stalnih staništa, "stanica". 
Položaj koji su u Rusiji imali bio je u izvesnoj meri položaj privilegovanih jer ih Rusi nisu osvojili, već su sami Kalmici dobrovoljno priznali rusku vlast. Bili su zahvalni za povlastice koje su im Rusi dali i kada su 1917. godine boljševici udarili na red koji je u Rusiji vladao i na "Belog Cara", zahvalni Kalmici ustadoše sa oružjem protiv boljševika. Uskoro je započeo nemilosrdni građanski rat. Dolinu Dona su tokom naredne dve godine neizmenično zapljuskivali i prelivali se preko nje beli i crveni talasi, da bi je konačno polovinom novembra 1920.godine prekrio crveni talas. U toj borbi Kalmici su izgubili oko 60 procanata svog stanovništva. Sudbinu poraza belih armija delili su i Kalmici koji su se borili u njima. I poražena vojska i civilno stanovništvo su nastojali da se što pre domognu luka, ukrcaju na brodove i napuste Rusiju. Samo je manji broj tih begunaca uspeo da se domogne brodava i izbegne zarobljavanje. Među njima se našlo i od 2200 do 3000 Kalmika oba pola i svih uzrasta. Najveći broj izbeglih je spas našao u logorima u okolini Carigrada i u samom gradu gde su se zadržali narednih 2-3 godine a zatim su se postepeno raselili po evropskim zemljama: Bugarskoj, Jugoslaviji, Čehoslovačkoj i Francuskoj. nastavak... |