hb26

เรื่องที่	HB26
ประเภท	Hosptial base
ชื่อเรื่อง	การศึกษาต้นทุนในโรงพยาบาลศูนย์ โรงพยาบาลทั่วไป 9 แห่ง
ชื่อผู้แต่ง	ศุภสิทธิ์ พรรณารุโณทัยและคณะ
ที่มา	รายงานการวิจัย, โดยการสนับสนุนโดยสถาบันวิจัยระบบสาธารณสุข
ปีที่ทำ	2539
บทคัดย่อ	N/A
วิธีการศึกษา	โรงพยาบาลศูนย์/โรงพยาบาลทั่วไปที่ทำการวิเคราะห์ต้นทุนครั้งนี้คัดเลือกจากโรงพยาบาลที่มีความประสงค์ จะเข้าร่วมโครงการวิจัยและพัฒนาระบบการเงินการคลังโรงพยาบาล ในปี 2539-2542 ผู้แทนจากแต่ละ โรงพยาบาล (คณะผู้วิจัย ส่วนใหญ่คัดเลือกจากกลุ่มงานพัฒนาคุณภาพบริการและวิชาการเพราะเป็นศูนย์รวม ของข้อมูลทุกๆ ด้านของโรงพยาบาล)จะเข้าประชุมอบรมความรู้เบื้องต้นในการวิเคราะห์ต้นทุนของ สถานบริการสาธารณสุข (อนุวัฒน์ ศุภชุติกุลและคณะ 2539) และ ทำแบบฝึกหัดตาม คู่มือการวิเคราะห์ ต้นทุนโรงพยาบาลจังหวัด ของ อนุวัฒน์ ศุภชุติกุล (2539) ในเดือน ตุลาคม 2539 จากนั้นให้ คณะผู้วิจัย ดำเนินการรวบรวมข้อมูลในโรงพยาบาลของตนเพื่อการวิเคราะห์ โดยบันทึกข้อมูลในแบบ spread sheet (Lotus 1-2-3) ที่กำหนด ได้แก่ การแบ่งหน่วยต้นทุน (cost centre) ให้ความยืดหยุ่นแก่โรงพยาบาลต่างๆ เพราะระบบการทำงานไม่เหมือนกัน โรงพยาบาลใหญ่มักจะแบ่งหน่วยต้นทุนเป็นหลายหน่วย แต่หลักการกำหนดไว้แบบเดียวกัน คือแบ่งหน่วยต้นทุนเป็น 3 กลุ่ม กลุ่มไม่ก่อให้เกิดรายได้ (Non-revenue producing cost centre, NRPCC) กลุ่มก่อรายได้ (Revenue producing cost centre, RPCC) และกลุ่มบริการผู้ป่วย (Patient services, PS) การกระจายต้นทุนจากหน่วยไม่ก่อให้เกิดรายได้ และหน่วยก่อรายได้ ไปสู่หน่วยต้นทุนต่างๆ ใช้วิธีการสุ่มตัวอย่างการให้บริการของกลุ่มนั้นๆ ในช่วงเวลาหนึ่ง
วิธีคิดค่าเสื่อมราคา
วิธีการกระจายต้นทุน	วิธีการกระจายต้นทุน ใช้เทคนิคการกระจายพร้อมกันตามสมการ (Simultaneous equation) โดยให้หน่วยไม่ก่อให้เกิดรายได้ และหน่วยก่อรายได้ เป็นกลุ่มดูดซับต้นทุนก่อน หรือหน่วยต้นทุนชั่วคราว (Absorbing cost centre, Transient cost centre, TCC) จากนั้นจึงกระจายต้นทุนจนหมดแก่กลุ่มบริการผู้ป่วย ซึ่งเป็นหน่วยต้นทุนสุดท้าย (Final cost centre, FCC) วิธีการนี้ใช้การเขียนโปรแกรมมาโคร แก้สมการ matrix จนได้ผลลัพธ์ตามที่ต้องการ
ผลการศึกษา

ตารางต้นทุนของโรงพยาบาล ข้อมูลจากระบบรายงานที่กองโรงพยาบาลภูมิภาค

ร.พ.	รายจ่ายทั้งหมด	รายจ่ายไม่รวมค่าลงทุน	% ของต้นทุนทั้งหมด
เสนา	76,241,274	67,451,667	88.47
ยมราช	230,289,151	224,783,486	97.61
อุตรดิตถ์	277,583,535	247,774,875	89.26
นครพิงค์	235,185,532	183,142,998	77.87
ปัตตานี	194,678,876	127,652,283	65.57
สตูล	114,944,941	86,315,425	75.09
พุทธชินราช	482,907,692	474,340,495	98.23
เชียงราย	361,042,040	334,232,953	92.57
หาดใหญ่	392,738,794	372,985,778	94.97

ตารางต้นทุนผู้ป่วยนอกต่อครั้ง ปี 2539

						บาท/ครั้ง
	เตียง	ครั้ง	จากรง.	%จากรง.	RCS/ครั้ง	RPCC/ครั้ง	FC/ครั้ง
เสนา	125	132,062	132,062	100	128	127	255
ยมราช	503	234,914	231,520	101	122	410	532
อุตรดิตถ์	496	322,539	237,399	136	41	89	131
นครพิงค์	256	205,199	180,405	114	113	221	335
ปัตตานี	258	198,094	184,730	107	108	97	205
สตูล	160	126,220	101,573	124	199	54	253
พุทธชินราช	784	288,402	312,502	92	97	357	455
เชียงราย	720	290,049	348,642	83	143	246	389
หาดใหญ่	640	312,678	405,117	77	112	216	328

ตารางต้นทุนต่อรายผู้ป่วยใน ปี 2539

	รายผ.ป.ใน	%รง.	LOS	RSC/วัน	RPCC/วัน	FC/วัน	RSC/คน	RPCC/คน	FC/คน
เสนา	12,507	91	4.1	588	550	1,138	2,428	2,268	4,695
ยมราช	30,393	107	5.4	471	382	853	2,524	2,045	4,569
อุตรดิตถ์	32,634	101	5.2	409	336	745	2,135	1,750	3,886
นครพิงค์	29,435	94	4.6	409	711	1,120	1,875	3,261	5,135
ปัตตานี	16,595	104	4.9	668	495	1,162	3,265	2,419	5,683
สตูล	11,716	93	4.2	1,035	473	1,508	4,395	2,009	6,405
พุทธชินราช	48,511	100	6.3	496	504	1,000	3,107	3,152	6,259
เชียงราย	50,269	116	5.6	399	421	820	2,238	2,366	4,604
หาดใหญ่	32,551	60	6.8	474	658	1,132	3,244	4,507	7,751

ตารางต้นทุนสุดท้ายของกลุ่มงานเภสัชกรรม ก่อนกระจายให้หน่วยบริการผู้ป่วย

เภสัชกรรม	LC	MC	AC	TCC	%
เสนา	2,953,422	23,492,317	1,128,032	27,573,771	4.09
เจ้าพระยายมราช	5,959,187	101,013,234	1,259,271	108,231,691	1.16
อุตรดิตถ์	4,373,772	55,219,070	716,134	60,308,976	1.19
นครพิงค์	3,744,060	64,640,625	7,432,534	75,817,219	9.80
ปัตตานี	4,156,452	26,242,961	2,473,238	32,872,651	7.52
สตูล	2,181,528	12,208,602	742,450	15,132,580	4.91
พุทธชินราช	6,307,492	137,406,768	19,227,518	162,941,778	11.80
เชียงรายประชานุเคราะห์	7,050,403	98,963,281	1,236,186	107,249,870	1.52
หาดใหญ่	6,164,856	101,415,521	1,367,346	108,947,723	1.26

ตารางต้นทุนสุดท้ายของกลุ่มงานพยาธิวิทยา ก่อนกระจายให้หน่วยบริการผู้ป่วย

พยาธิวิทยา	LC	MC	AC	TCC	%
เสนา	1,652,048	3,237,973	676,819	5,566,840	12.16
เจ้าพระยายมราช	5,587,814	5,739,936	1,479,381	12,439,371	11.89
อุตรดิตถ์	4,584,017	60,240	649,517	5,293,774	12.27
นครพิงค์	3,206,580	9,598,444	2,219,791	15,024,815	14.77
ปัตตานี	2,882,667	4,361,145	1,267,445	8,511,257	14.89
สตูล	2,148,357	528,579	1,800,817	4,477,753	40.22
พุทธชินราช	7,613,750	14,123,238	3,295,368	25,032,356	13.16
เชียงรายประชานุเคราะห์	8,479,727	10,573,503	1,695,644	20,748,874	8.17
หาดใหญ่	7,369,216	44,107,083	5,156,059	53,281,844	9.68

ตารางต้นทุนสุดท้ายของกลุ่มงานรังสีวิทยา ก่อนกระจายให้หน่วยบริการผู้ป่วย

รังสี	LC	MC	AC	TCC	%
เสนา	930,316	221,490	406,092	1,557,898	26.07
เจ้าพระยายมราช	2,667,789	1,328,602	698,534	4,694,926	14.88
อุตรดิตถ์	1,786,200	1,239,377	497,893	3,523,470	14.13
นครพิงค์	2,386,220	1,620,897	1,092,005	5,099,122	21.42
ปัตตานี	1,351,314	290,675	449,142	2,091,131	21.48
สตูล	329,918	469,025	1,607,668	2,406,611	66.80
พุทธชินราช	4,117,180	1,791,963	1,590,120	7,499,263	21.20
เชียงรายประชานุเคราะห์	3,681,288	1,993,207	565,143	6,239,638	9.06
หาดใหญ่	3,329,175	15,694,345	991,418	20,014,938	4.95

ตารางต้นทุนสุดท้ายของห้องผ่าตัด ก่อนกระจายให้หน่วยบริการผู้ป่วย

ผ่าตัด	LC	MC	AC	TCC	%
เสนา	2,218,960	3,915,132	982,931	7,117,023	13.81
เจ้าพระยายมราช	8,768,681	6,888,663	2,129,200	17,786,543	11.97
อุตรดิตถ์	4,511,640	2,089,146	1,764,536	8,365,322	21.09
นครพิงค์*	16,540,094	14,650,684	7,513,892	38,704,670	19.41
ปัตตานี	5,320,007	1,480,850	2,157,416	8,958,273	24.08
สตูล	4,982,064	1,312,516	4,054,355	10,348,935	39.18
พุทธชินราช	11,909,519	15,142,946	9,544,514	36,596,979	26.08
เชียงรายประชานุเคราะห์	14,390,990	16,113,632	2,737,263	33,241,885	8.23
หาดใหญ่	13,035,098	89,104	1,148,424	14,272,626	8.05

* รวมหน่วยวิสัญญี

ตารางต้นทุนสุดท้ายของกลุ่มงานวิสัญญีวิทยา ก่อนกระจายให้หน่วยบริการผู้ป่วย

วิสัญญี	LC	MC	AC	TCC	%
เสนา	1,179,142	1,303,926	270,728	2,753,796	9.83
เจ้าพระยายมราช	3,468,753	938,035	1,221,611	6,628,399	21.70
อุตรดิตถ์	2,669,400	1,060,935	496,560	4,226,895	11.75
ปัตตานี	1,579,285	558,834	387,022	2,525,141	15.33
สตูล	1,552,310	446,894	1,783,070	3,782,274	47.14
พุทธชินราช	7,097,520	406,260	939,706	8,443,486	11.13
เชียงรายประชานุเคราะห์	6,294,221	1,242,246	1,199,877	8,736,344	13.73
หาดใหญ่	5,235,049	72,504	1,003,125	6,310,678	15.90